लालीगुराँसमा पाइने फाइटोकेमिकलले कोरोना संक्रमण रोक्ने वैज्ञानिक दावी

Posted on: 18 Jan, 2022

माघ ४, काठमाडौँ | कोरोना संक्रमणको अवस्था बिभिन्न चरणमा फैलदै मानिसहरुमा संक्रमणको प्रभाव पर्दै जाँदा यसको समाधानको लागि बिभिन्न प्रयासहरु भएका छन् । यस क्रममा बिभिन्न देशले कोरोना संक्रमण रोक्न भन्दै खोपको विकास गरिसकेको अवस्थामा पनि अहिले संक्रमणको गति झनै विकसित हुँदै गईरहेको छ । संक्रमण रोक्ने भनिएको खोपहरु समेत हरेक ६/६ महिनामा नाकाम जस्तै बन्दैछन् त्यसको लागि बुस्टर डोज लगाउनुपर्ने बाध्यता छ । 

यसैबीच छिमेकी मुलुक भारतमा कोरोना संक्रमण रोक्ने जडिबुटीको विषयमा एउटा महत्वपूर्ण चर्चा बिभिन्न संचार माध्यमहरुले प्राथमिकताको साथ छापेका छन् । समाचार अनुसार इन्डियन इन्स्टीट्यूट अफ टेक्नोलोजी (IIT) मन्डी र इन्टरनेशनल सेन्टर फर जेनेटिक इन्जीनियरिङ  एन्ड बायोटेक्नोलोजी (ICGEB) को अनुसन्धान अधिकारीहरुले हिमाली भेग तथा उच्च पहाडी भेगमा पाइने एक बनस्पतिमा कोरोनाको उपचार पाएको दावी गरेका छन् । 

दावीलाई आधार मान्ने हो भने लालीगुराँस त्यो बनस्पति हो, जसमा कोरोना संक्रमणसँग लड्ने क्षमता हुन्छ । यदी यो कुरा पुष्टि भएमा नेपालको राष्ट्रिय फूलको पहिचान पाएको लालीगुराँसको सर्वोपरी माग हुनेछ । 

नेपालको तेह्रथुम, ताप्लेजुङ र संखुवासभाको संगम स्थलमा रहेको तीनजुरे-मिल्के-जल्जले क्षेत्रमा मात्र २८ प्राजातिका गुराँस पाईन्छन् । नेपालका अधिकांश पहाडहरुमा लालीगुराँस फुलेको देख्न सकिन्छ । त्यसो त नेपालको पूर्वदेखि सुदूरपश्चिमका विभिन्न ४३ जिल्लाका मध्य तथा उच्च पहाडी र हिमाली भेगमा ३१ थरीका गुराँस पाइन्छन् ।

अनुसन्धानकर्ता वैज्ञानिकहरुको अनुसार, लाली-गुराँस (वैज्ञानिक नाम: रोडोडेन्ड्रन अर्बोरियम) मा कोरोना भाईरसबाट लड्ने क्षमता छ । यसको फूलमा पाइने फाइटोकेमिकल नामक पदार्थले कोरोनालाई मल्टीप्लाई (बढ्न) रोक्छ । यो केमिकलमा केहि यस्तो एन्टी भाईरल गुण हुन्छ, जसको कारण भाइरस यसको सामु सकृय हुन सक्दैन ।

यो पनि जानकारी गराऔं कि लालीगुराँस आफैमा जडिबुटीकै रुपमा पहिलेदेखिनै उपयोग हुँदै आएको फूल हो । यसले मानव स्वास्थ्यलाई राम्रो बनाउनमा सहयोग गर्छ । गाउँघरतिर फागुन/चैत/वैशाखमा फुल्ने लाली गुरांशलाई सुकाएर राख्ने र पछि घाटीमा केहि अड्किएमा त्यसको उपयोग गर्ने चलन पहिलेदेखिनै थियो । खानेकुरा वा अरु केही चीज अड्किएको बेलामा लाली गुरास खाँदा अड्किएको चीज निस्कन्छ । त्यसैले पनि यसलाई औषधि मानिन्छ । कसैको घाँटीमा केहि अड्कियो भने गुरांश-गुरांश भन्दै हल्का घाटीमा हान्ने चलन पनि सायद गुरांशकै महत्वलाई लिएर चलाइएको चलन हुन सक्छ, जुन गाउँघरमा अझै प्रचलित छ । 

इन्टरनेशनल सेन्टर फर जेनेटिक इन्जीनियरिङ  एन्ड बायोटेक्नोलोजीका डाक्टर रन्जन नन्दाका अनुसार गुरांशको फाइटोकेमिकलले शरीरमा दुई तरिकाले काम गर्छ । सबभन्दा पहिले यो केमिकल कोरोनामा पाइने एक यस्तो एन्जाइमसँग लड्छ, जुनले भाईरसको दुब्लिकेट बनाउन मद्दत गर्छ । यसको अलावा, यो हाम्रो शरीरमा पाइने ACE-2 एन्जाइमसँग पनि जोडिन्छ । ACE-2 एन्जाइमको कारण नै भाइरस हाम्रो शरिरमा प्रवेश गर्छ ।

वैज्ञानिक दावी अनुसार, फाइटोकेमिकलको यो जोडिने प्रक्रियाको कारण कोरोना भाइरसले हाम्रो शरीरको कोशिकाहरुमा संक्रमण गर्न सक्दैन र संक्रमणको खतरा हुँदैन । यो दावीलाई लिएर भनिएको छ कि गुराँशले कोरोना संक्रमणको उपचार गर्छ । 


गुराँशको फूलबाट बन्ने जुस मुटु सम्बन्धि रोगिहरुको लागि निकै फाईदाजनक मानिन्छ । यसलाई रुघा-खोकी, मांसपेशीमा दुखाई, टाउको दुखाई जस्ता समस्याहरुलाई समाधान गर्नमा मद्दत गर्छ । यसको महत्वलाई लिएर श्रीलंकामा गुरांश पाइने हुँदा यस विषयलाई लिएर रामायणमा हनुमानले हिमालय पर्बतबाट लक्ष्मणलाई उपचारको लागि लगेको संजीवनी बूटीको पर्वत पनि गुराँश फूल्ने पर्वतनै रहेको किस्सासँग जोड्ने गर्दछन् । 

यस बिषयमा तपाइको प्रतिक्रिया...!